سفر، پیوند روح انسان با جهان است. فرقی نمی‌کند مقصد کجا باشد، در هر صورت در سفر تجربه‌های بزرگ و کوچک زیادی انتظار شما را می‌کشند. تجربه‌هایی که می‌توانند نگاه شما را به زندگی تغییر دهند. حال اگر مقصد، یک شهر تاریخی و جذاب مانند تفلیس باشد، لذت این تجربه دو چندان هم خواهد شد. در مقاله پیشین به معرفی مکان‌های دیدنی در ارمنستان پرداختیم اما در این مقاله با ما همراه باشید تا سفری به گرجستان داشته باشیم و نگاهی به جاهای دیدنی تفلیس بیندازیم!
تفلیس کجاست؟
تفلیس با نام انگلیسی Tbilisi، پایتخت کشور گرجستان و البته، بزرگ‌ترین شهر این کشور است. این شهر زیبا و تاریخی، در قرن پنجم پس از میلاد، توسط واختانگ اول ایبری تاسیس شد و از همان زمان تا کنون، به عنوان شهر مرکزی و پایتخت گرجستان شناخته می‌شود.
شهر تفلیس از همان آغاز تا کنون، در مسیر شاهراه بزرگ تجاری راه ابریشم قرار داشته است و همچنان به عنوان نقطه‌ای مهم برای مراودات تجاری در منطقه شناخته می‌شود. این شهر در یک بازه تاریخی طولانی، جزوی از خاک ایران بود و به همین دلیل، پیوندی عمیق با کشور ما دارد.
حدود یک سوم جمعیت کل گرجستان، یعنی نزدیک به ۱.۲ میلیون نفر در این شهر زندگی می‌کنند. بیش از ۹۵ درصد مردم این شهر، مسیحی ارتدکس، حدود ۱.۵ درصد مسلمان، ۰.۱ درصد یهودی هستند. همچنین تنوع قومیتی نیز در این شهر بسیار زیاد است؛ هر چند نزدیک به ۹۰ درصد جمعیت شهر را نژاد گرجی تشکیل می‌دهد، اما ۵ درصد باقیمانده به نژادهای دیگر از جمله ارمنی‌ها، آذربایجانی‌ها، روس‌ها، ایزدی‌ها و غیره اختصاص دارد.
یکی از نکات مهمی که باعث شهرت تفلیس شده است، معماری متنوع آن است که انعکاسی از تاریخ غنی این شهر را نشان می‌دهد. در بناهای تاریخی موجود در این شهر، می‌توان انعکاسی از هنر قرون وسطایی، معماری نئوکلاسیک، هنرهای زیبا، هنرهای نو، معماری استالینیستی و هنرهای مدرن را مشاهده کرد.
آب و هوای این شهر، معتدل و مرطوب است و در کل، اقلیمی معتدل دارد که باعث شکل‌گیری طبیعتی بکر و زیبا شده است. بنابراین، چه به دیدن مکان‌های تاریخی علاقه‌مند باشید و چه در دسته طبیعت‌گردها قرار بگیرید، تفلیس می‌تواند انتظارات شما را از یک سفر عالی برآورده کند.
بهترین زمان سفر به تفلیس چه موقعی از سال است؟
آب و هوای شهر تفلیس گرم و مرطوب است؛ به همین دلیل فصل‌های خنک سال، بهترین زمان برای سفر به این شهر هستند. از سویی، این شهر تحت تاثیر سامانه‌های هوایی روسیه قرار دارد، بنابراین بهتر است در فصل زمستان به تفلیس نروید.
در صورتی که می‌خواهید طبیعت پاییزی و رنگارنگ تفلیس را ببینید، میتوانید از اواسط شهریور تا اوایل آبان ماه به این شهر سفر کنید. همچنین، اگر طبیعت بهاری و پر از شکوفه را می‌پسندید، ماه‌های اردیبهشت و خرداد بهترین زمان برای سفر به این شهر خواهند بود.
همچنین اگر در دسته افرادی هستید که به شرکت در جشن‌ها و جشنواره‌های سالانه علاقه دارید، میتوانید در فصل بهار برای شرکت در عید پاک و در آخرین یکشنبه اکتبر (حدود اوایل آبان‌ماه) برای حضور در جشن تولد تفلیس (تبلیسوبا) به این شهر سفر کنید.
در کل، فصل بهار، اواخر تابستان و اوایل پاییز، بهترین زمان‌ها برای گشت‌وگذار در تفلیس هستند.
در تفلیس چه مکان‌هایی برای دیدن وجود دارد؟
شهر تفلیس هم از نظر تاریخی و فرهنگی بسیار غنی است و هم طبیعت بسیار زیبایی دارد. بنابراین اگر قصد سفر به این شهر را دارید، حتما باید از قبل یک برنامه تفریحی خوب برای خود بچینید تا هیچ دیدنی جذابی را از دست ندهید. در ادامه، میتوانید بیشتر با مکان‌های دیدنی این شهر تاریخی آشنا شوید. برای تصمیم‌گیری بهتر، این مکان‌ها را به دو دسته رایگان و پولی تقسیم کرده‌ایم تا بتوانید بر اساس بودجه خود، بهترین لیست بازدید را بچینید.
مکان‌های دیدنی رایگان تفلیس
اگر می‌خواهید بدون پرداخت هزینه، بخشی از زیبایی‌های شهر تفلیس را ببینید، حتما سری به مکان‌های زیر بزنید:
۱- قلعه ناریکالا
- زمان بازدید: ۸ صبح تا ۸ شب
- مدت زمان مورد نیاز: ۱ الی ۲ ساعت
- آدرس: گرجستان، تفلیس، تپه ناریکالا
در دوره امپراتوری ساسانی، برای حفاظت از شهر تفلیس، استحکاماتی نظامی بر بلندی‌های این شهر بنا شد که در آن دوران، «شوریس سیخه» نام گرفت.
پس از حمله مغول، نام این مکان به «نارین قلعه» تغییر کرد و به تدریج با گویش مردم شهر، Narikala Fortress یا همان قلعه ناریکالا یا ناریقالا نام گرفت. این قلعه، بیش از ۱۶۰۰ سال عمر دارد و به عنوان یکی از نمادهای اصلی شهر شناخته می‌شود.
با بازدید از این قلعه، میتوانید سری هم به کلیسای سنت نیکلاس بزنید که در داخل ناریکالا ساخته شده است. این کلیسای کوچک تاریخی، حدودا در قرن ۱۲ میلادی ساخته شده‌است و می‌تواند برای علاقه‌مندان به تاریخ، یک مکان جذاب و تماشایی باشد.
اگر به دنبال یک نقطه خوب برای شروع بازدید از تفلیس می‌گردید، ناریکالا گزینه مناسبی است زیرا دسترسی خوبی به سایر مکان‌های تاریخی از جمله تندیس کارتلیس ددا، باغ گیاهشناسی ملی گرجستان، حمام‌های گوگردی تفلیس، کلیسای سنت جرج و مسجد جامع تفلیس دارد.
توجه داشته باشید که بازدید از قلعه و کلیسا رایگان است، اما برای استفاده از تله‌کابین موجود در این مکان باید هزینه بپردازید.
۲- تفلیس قدیم
- زمان بازدید: شبانه روزی
- مدت زمان مورد نیاز: بسته به مکان‌هایی که بازدید می‌کنید متغیر است.
- آدرس: پایین تپه ناریکالا، محله‌های قدیمی تفلیس
شهر تفلیس قدمت بسیار زیادی دارد و در طول زمان، دستخوش تغییرات گوناگونی شده است. همین موضوع، شهر را به دو قسمت بافت تاریخی و بافت جدید تقسیم می‌کند. تفلیس قدیم یا Old town، درست در مرکز این شهر قرار دارد و پر از مکان‌های تاریخی و دیدنی مختلف است.
این قسمت از شهر، با رودخانه کورا از بخش جدید جدا می‌شود و پلی به نام «پل صلح» آن‌ها را به هم وصل کرده است. اگر به شهرنوردی علاقه دارید و می‌خواهید حین قدم زدن در شهر، بافت تاریخی را با تمام وجود لمس کنید، حتما زمانی را به گشت و گذار در کوچه و پس‌کوچه‌های Old town اختصاص دهید.
۳- مجسمه کارتلیس ددا (مادر گرجستان)
- زمان بازدید: ۲۴ ساعته
- مدت زمان مورد نیاز: ۱ الی ۲ ساعت
- آدرس: تفلیس، تپه سولولاکی
بر فراز تپه‌های سولولاکی، مجسمه زنی بنا شده است که به مادر گرجستان شهرت دارد. این مجسمه، در سال ۱۹۵۸ میلادی، به مناسبت جشن هزار و پانصد سالگی تفلیس ساخته شد و به عنوان نماد شهر، در جایی قرار گرفت که از تمام زوایای تفلیس قابل رویت باشد.
این مجسمه، از آلومینیوم ساخته شده است و حدود ۲۰ متر ارتفاع دارد. شکل مجسمه، زنی با لباس‌های محلی گرجستان را نشان می‌دهد که در یک دست جام شراب و در دست دیگر، شمشیر دارد؛ شراب به عنوان نماد مهمان‌نوازی و شمشیر به عنوان نماد سلحشوری شناخته می‌شود.
در صورتی که بخواهید از این مجسمه بازدید کنید، دو راه پیش روی شماست؛ نخستین راه این است که با پرداخت هزینه حدود ۳ لاری برای هر نفر، سوار تله‌کابین شوید و بالای تپه بروید. راه دوم، این است که از پله‌های کنده‌کاری شده روی تپه استفاده کنید. اگر به پیاده‌روی و کوه‌نوردی علاقه دارید، روش دوم به عنوان یک گزینه رایگان می‌تواند برایتان جذاب باشد.
۴- خیابان روستاولی
- زمان بازدید: ۲۴ ساعته
- مدت زمان مورد نیاز: بسته به مکان‌هایی که بازدید می‌کنید متغیر است.
- آدرس: تفلیس، میدان آزادی (لیبرتی)، خیابان روستاولی
اگر به پیاده‌روی در شهر علاقه دارید، حتما سری هم به خیابان روستاولی بزنید. این خیابان قدیمی که به نام یکی از شاعران گرجی شهرت یافته است، محلی برای بازدید از ساختمان‌های متنوع و معماری شهری جذاب تفلیس است.
در صورتی که به عکاسی خیابانی علاقه داشته باشید، میتوانید در این خیابان سوژه‌های جذابی پیدا کنید و لحظه‌های بسیار خوشی از سفر خود ثبت کنید. همچنین اگر در فصل‌های خاص سال مانند جشن کریسمس یا جشن عید پاک به تفلیس رفتید، حتما به این خیابان سر بزنید تا از صحنه‌ها و مناظر رنگارنگ آن لذت ببرید.
۵- کلیسای جامع تثلیث (سامِبا)
- زمان بازدید: ساعت ۷ الی ۲۱
- مدت زمان مورد نیاز: ۱ الی ۲ ساعت
- آدرس: تفلیس، تپه الیا
یکی از لقب‌های تفلیس، شهر کلیساها است. کلیسای جامع تثلیث یا تسمیندا سامبا، مکانی باشکوه است که به عنوان کلیسای اصلی ارتدوکس در گرجستان شناخته می‌شود. کلیسای تثلیث در سال‌های ۱۹۹۵ تا ۲۰۰۴ ساخته شده است؛ بنابراین، یک مکان فرهنگی و مذهبی به حساب می‌آید، نه جاذبه تاریخی.
جالب است بدانید که این کلیسا، سومین کلیسای جامع بلند ارتدوکس در جهان است و در سراسر دنیا، به عنوان نماد ملی و مذهبی گرجستان شناخته می‌شود.
در داخل کلیسای جامع تثلیث، ۹ کلیسای کوچک دیگر نیز بنا شده است که از نظر معماری، بسیار زیبا و چشم‌نواز هستند. همچنین در محوطه کلیسا، یک مدرسه الهیات، چند صومعه و تعدادی هتل برای اقامت مسافران نیز وجود دارد.
برای ورود به این مکان، باید پوشش کامل داشته باشید و در بدو ورود، پارچه‌هایی برای پوشاندن سر و بدن به شما خواهند داد.
بهتر است برای بازدید از این مکان، عصر و شب را انتخاب کنید؛ زیرا هم میتوانید از ارتفاعات تفلیس از زیبایی غروب آفتاب لذت ببرید و هم نورپردازی چشم‌نواز کلیسا را در شب ببینید.
۶- کلیسای متخی
- زمان بازدید: ساعت ۹ الی ۱۹
- مدت زمان مورد نیاز: حدود ۱ الی ۲ ساعت
- آدرس: خیابان متخی، حاشیه رود کورا
کلیسای متخی یکی دیگر از کلیساهای مشهور تفلیس است که در بافت قدیمی و در کنار رود کورا قرار دارد. ساخت این کلیسا، بر اساس برخی شواهد به قرن ۵ و بر اساس برخی شواهد دیگر (که البته معتبرتر هستند) به قرن ۱۳ میلادی برمی‌گردد.
با توجه به اینکه این کلیسا در قسمت مرتفع شهر قرار گرفته‌است، می‌توان آن را از اغلب بخش‌های تفلیس دید. در کنار کلیسای مدخی، مجسمه یادبودی از شاه واختانگ، موسس شهر تفلیس، قرار گرفته است. بیشترین بازدید از کلیسا، در ساعت‌های بعد از ظهر (حدود ۴ الی ۶ عصر) است؛ زیرا غروب زیبای تفلیس در این ساعت از منظره متخی بسیار تماشایی است. با این حال، اگر بیشتر به تماشای بافت تاریخی علاقه دارید، ساعت‌های خلوت‌تر را برای بازدید از این بنای زیبا انتخاب کنید.
۷- میدان آزادی (لیبرتی)
- زمان بازدید: شبانه‌روزی
- مدت زمان مورد نیاز: کمتر از یک ساعت
- آدرس: مرکز تفلیس، میدان آزادی
شهر تفلیس، بخش قابل توجهی از زیبایی خود را مدیون سازه‌هایی است که در بافت قدیمی شهر قرار دارند. یکی از این سازه‌ها، میدان لیبرتی یا همان میدان آزادی است که تقریبا در مرکزی‌ترین بخش شهر قرار گرفته‌است و خیابان‌های اصلی به آن منتهی می‌شوند.
در مرکز میدان آزادی، مجسمه‌ای از جرجیس مقدس از جنس طلا، برنز و گرانیت قرار گرفته‌است که می‌تواند سوژه خوبی برای عکاسی باشد.
میدان لیبرتی دسترسی خوبی به بخش‌های مختلف شهر دارد. اطراف آن، پر از هتل‌ها، بازارها، مکان‌های تاریخی و ساختمان‌های مختلف است. همچنین میتوانید از این بخش، سوار مترو تفلیس شوید و به همه‌جای شهر سر بزنید. بنابراین اگر به دنبال یک نقطه شروع برای بازدید از تفلیس می‌گردید، حتما ابتدا سراغ این بخش بروید.
۸- پل صلح
- زمان بازدید: شبانه‌روزی
- مدت زمان مورد نیاز: کمتر از یک ساعت
- آدرس: تفلیس، رودخانه کورا
همانطور که گفتیم، شهر تفلیس از دو بخش جدید و قدیم تشکیل شده است و یکی از جذاب‌ترین راه‌هایی که این دو بخش را به هم پیوند می‌دهد، پل صلح است. این پل، یکی از سازه‌های مدرن شهری تفلیس به شمار می‌رود که روی رودخانه کورا قرار دارد و بر فراز آن، می‌توان نمایی جذاب از شهر را مشاهده کرد.
یکی از بهترین زمان‌ها برای قدم زدن روی پل و ثبت تصاویر جذاب، ساعت‌های پایانی روز و دم غروب است. نورپردازی این پل، جلوه خاصی به رودخانه و نمای اطراف می‌دهد و می‌تواند سوژه خوبی برای ثبت تصاویر زیبا از سفر به تفلیس باشد.
اگرچه در ابتدا ساخت این پل، به دلیل آسیب به بافت تاریخی شهر، با مخالفت‌هایی مواجه شد، اما هم اکنون به عنوان یکی از جاذبه‌های گردشگری این شهر شناخته می‌شود. به خصوص که پیوند دو بخش جدید و قدیم، باعث سهولت تردد توریست‌ها شده و بازدید از شهر را بسیار آسان‌تر کرده است.
مکان‌های دیدنی پولی تفلیس
در تفلیس هم درست مانند بسیاری از شهرهای تاریخی و توریستی، باید برای بازدید از برخی قسمت‌ها هزینه بپردازید. واحد پولی کشور گرجستان، لاری است؛ با این حال هزینه بازدید از این نوع اماکن ممکن است از توریست‌ها به دلار دریافت شود.
قابل توجه‌ترین مکان‌های دیدنی پولی در تفلیس، موارد زیر هستند:
۱- حمام‌های گوگردی (آبانوتوبانی)
- زمان بازدید: ساعت ۹ الی ۲۳
- مدت زمان مورد نیاز: حدود ۱ الی ۲ ساعت
- هزینه: بین ۳۰ الی ۱۵۰ لاری
- آدرس: تفلیس قدیم (به یک مکان واحد محدود نمی‌شود)
یکی از مشهورترین و قابل توجه‌ترین جاذبه‌های گردشگری در تفلیس، حمام‌های گوگردی آن هستند. این حمام‌ها در بخش تفلیس قدیم قرار دارند و به دلیل خاصیت درمانی، سالانه گردشگران زیادی را از سراسر دنیا به خود جذب می‌کنند.
آب حمام‌های گوگردی، از چشمه‌های آب گرم طبیعی حاوی سولفور (گوگرد) که از زمین می‌جوشد تامین می‌شود. بسیاری اعتقاد دارند این آب، برای درمان مشکلات مفصلی، بیماری‌های پوستی و روماتیسم مفید است. همچنین، حمام‌های گوگردی خاصیت آرامبخش دارند و می‌توانند به سلامت اعصاب و روان کمک کنند.
ساختار بخش‌های مختلف حمام‌های گوگردی متفاوت است؛ برخی از آن‌ها بسیار قدیمی و برخی دیگر، حالت مدرن‌تر و بهداشتی‌تر دارند. هزینه ورود به حمام بر اساس بخش انتخابی شما تعیین خواهد شد؛ به این صورت که حمام‌های اختصاصی با ساخت جدید، گران‌تر از باقی بخش‌ها هستند. همچنین در صورتی که تمایل به دریافت ماساژ یا شست‌وشوی ویژه داشته باشید، باید به صورت جداگانه بین ۲۰ الی ۵۰ لاری بپردازید.
توجه داشته باشید که در بدو ورود به حمام، ممکن است بوی گوگرد برای شما آزاردهنده باشد که البته پس از مدتی رفع خواهد شد. همچنین، بلافاصله بعد از غذا، زمان مناسبی برای بازدید از این مکان نیست. در کل، بهتر است فصل‌های سرد سال یا حداقل ساعت‌های خنک روز را برای بازدید از این جاذبه تفلیس انتخاب کنید.
۲- گالری ملی
- زمان بازدید: ساعت ۱۰ الی ۱۸ (دوشنبه‌ها تعطیل است)
- مدت زمان مورد نیاز: حدود ۱ الی ۲ ساعت
- هزینه: ورودی ۲۵ لاری (برای کودکان رایگان و برای نوجوانان نیم‌بها) در صورت استفاده از راهنما بین ۱۰ الی ۶۰ لاری به هزینه اضافه خواهد شد.
- آدرس: خیابان شوتا روستاولی ۱۱
ساختمان گالری ملی تفلیس، در سال ۱۸۸۸ میلادی به دستور امپراتور روسیه بنا شد، اما این موزه به شکل کنونی آن، در سال ۱۹۲۰ تاسیس شده است. حین قدم زدن در خیابان روستاولی و لذت بردن از مناظر، میتوانید از این گالری هم دیدن کنید.
در این ساختمان، میتوانید آثار هنری متنوعی مشاهده کنید؛ از نقاشی‌های قرن ۱۸ و ۱۹ میلادی گرفته تا آثار معاصر و حتی تعدادی اثر هنری ایرانی! با این حال تعداد قابل توجهی از این آثار به دو هنرمند گرجی تعلق دارند: نیکو پیروسمانی و ایراکلی پرجیانی. همچنین در دوره‌های مختلف سال، نمایشگاه‌های موقتی از آثار هنرمندان معاصر در این گالری برگزار می‌شود که می‌تواند برای علاقه‌مندان به هنر، جذاب و تماشایی باشد.
در صورتی که قصد بازدید از این گالری را دارید، میتوانید از راهنمای صوتی با قیمت ۱۰ لاری یا تور بازدید، با قیمت ۴۵ الی ۶۰ لاری استفاده کنید. راهنماها به زبان گرجی، روسی، آلمانی و انگلیسی ارائه می‌شوند؛ بنابراین باید به یکی از این زبان‌ها تسلط کافی داشته باشید.
۳- موزه ملی گرجستان
- زمان بازدید: ساعت ۱۰ الی ۱۸ (دوشنبه‌ها تعطیل است)
- مدت زمان مورد نیاز: حدود ۱ الی ۲ ساعت
- هزینه ورودی: ۱۵ لاری
- آدرس: خیابان شوتا روستاولی ۳
وقتی در تفلیس قدیم قدم می‌زنید، میتوانید بیشتر مکان‌های دیدنی این شهر را از نظر بگذرانید. یکی از این مکان‌ها، موزه ملی گرجستان است که در نزدیکی میدان لیبریتی قرار دارد. این موزه در سال ۲۰۰۴ تاسیس شده و بخش قابل توجهی از گنجینه‌های تاریخی گرجستان و سایر کشورهای جهان را در دل خود جای داده است.
یکی از بخش‌های شهر تفلیس که پیوند با تاریخ ایران را به خوبی انعکاس می‌دهد، همین موزه است. در جای جای این مکان، میتوانید تابلوها، ظروف، شمشیر‌ها و قرآن‌های خطی دوره قاجار را ببینید. همچنین تعداد زیادی فرش و پارچه دستباف در این موزه وجود دارد که تعداد قابل توجهی از آن‌ها به ایران تعلق دارند. حتی قدمت تعدادی از اشیاء تاریخی، به خصوص ظروف فلزی و شمشیر‌ها، به دوران هخامنشی برمی‌گردد .
بخش دیگری از اشیا و آثار موجود در این موزه، آثار هنرمندان اروپای شرقی و غربی است. به عنوان مثال، جواهراتی در این مکان وجود دارد که مربوط به دوران کهن روسیه و گرجستان می‌شود.
نکته‌ای که هنگام بازدید از این موزه باید به آن توجه کنید، این است که آثار مختلف در بخش‌های مجزا قرار دارند؛ به همین دلیل برای بازدید از هر بخش باید به شکل جداگانه هزینه بپردازید.
۴- موزه ابریشم
- زمان بازدید: ساعت ۱۱ الی ۱۸ (دوشنبه‌ها تعطیل)
- مدت زمان مورد نیاز: حدود ۱ الی ۲ ساعت
- هزینه ورود: ۵ لاری (برای کودکان زیر ۶ سال رایگان است.)
- آدرس: خیابان Giorgi Tsabadze ۶
تفلیس، شهری تاریخی و توریستی است و به همین دلیل، پر از موزه‌های رنگارنگ است؛ اما شاید یکی از جذاب‌ترین گزینه‌ها برای بازدید، موزه ابریشم باشد. اگر به فرایند تولید ابریشم علاقه داشته باشید، بازدید از این موزه می‌تواند تجربه‌ای منحصر به فرد برایتان بسازد.
یکی از نکاتی که موزه ابریشم تفلیس را از سایر موزه‌های مشابه در جهان متمایز می‌کند، این است که صرفا به نمایش تار و پارچه ابریشم محدود نیست. در موزه ابریشم تفلیس، بیش از ۴۰۰۰ پیله ابریشم از سراسر نقاط جهان جمع‌آوری شده است. همچنین تاریخچه‌ای از نحوه کشف ابریشم و فرایند تولید آن در اعصار گوناگون در این موزه وجود دارد که می‌تواند بسیار جذاب و تماشایی باشد.
سالانه، نمایشگاه‌های مختلفی در سالن‌های این موزه برگزار می‌شود که اگر شانس داشته باشید و در زمان مراجعه شما برقرار باشند، میتوانید هنگام بازدید آن‌ها را هم ببینید.
این موزه، یک کتابخانه غنی درباره ابریشم هم دارد که دیدن آن خالی از لطف نیست. همچنین به شکل دوره‌ای، برنامه‌های آموزشی مختلفی در این موزه برگزار می‌شود که همگی به رنگ‌شناسی، هنر نساجی و شناخت ابریشم مربوط می‌شوند.
با توجه به این که موزه ابریشم یک مکان دولتی است، در تعطیلات رسمی گرجستان نمی‌توانید به آن مراجعه کنید. بنابراین ساعت بازدید را به شکلی تنظیم کنید که تماشای این مکان دیدنی را از دست ندهید.
۵- موزه چاپخانه زیرزمینی استالین
- زمان بازدید: ساعت ۱۰ الی ۱۸ (شنبه و یکشنبه‌ها تعطیل)
- مدت زمان مورد نیاز: حدود ۱ الی ۲ ساعت
- هزینه ورود: ۱۰ لاری
- آدرس: تفلیس، خیابان Kaspi
اگر به تاریخ شوروی علاقه داشته باشید، این موزه می‌تواند برایتان مکانی جذاب باشد. استالین، در سال ۱۹۰۳، یعنی زمانی که گرجستان هنوز بخشی از روسیه تزاری بود، وظیفه چاپ اعلامیه‌های اعتراض به تزار را در تفلیس بر عهده گرفت.
او که یکی از حامیان سرسخت لنین بود، برای این کار خطرات زیادی را به جان خرید. استالین با تعدادی از دوستانش، یک ماشین چاپ خرید و آن را در یک زیرزمین واقع در عمق ۱۵ متری قرار داد. برای امنیت بیشتر، دستگاه چاپ در یک چاه قرار گرفته بود و استالین و دوستانش، با یک طناب به داخل آن می‌رفتند تا اعلامیه‌ها را چاپ کنند. در این اتاق، هزاران اعلامیه به زبان‌های گرجی، روسی و ارمنی چاپ و با قطار، به سراسر منطقه ارسال می‌شد.
در سال ۱۹۰۶، یعنی حدودا پس از ۳ سال فعالیت اعتراضی، ماموران ژاندارمری این چاپخانه را کشف و نابود کردند. با این حال، وقتی چند دهه بعد استالین به قدرت رسید، دستور داد این مکان را به عنوان بخشی از مسیر مبارزه، بازسازی کنند. او به قدری به این مکان تقدس و شهرت بخشید که مدت‌ها به عنوان افسانه‌ای از مبارزات انقلابی او از آن یاد می‌شد. با این حال در سال ۱۹۹۰، حالت رسمی از این موزه سلب شد و در حال حاضر، توسط یک شخص به صورت آزاد اداره می‌شود.
در موزه چاپخانه زیرزمینی استالین، میتوانید دستگاه چاپی را که استالین به صورت تکه‌تکه و قاچاق وارد گرجستان کرد، ببینید. همچنین در دیوارهای این موزه، تصاویری از لنین و استالین، تعدادی پوستر، قفسه‌هایی پر از کتاب و نمادهایی از حزب کمونیست را مشاهده کنید.
راهنمای موزه به زبان گرجی و روسی مسلط است، با این حال راهنماهای موجود، به زبان انگلیسی هستند و به راحتی میتوانید از آن‌ها استفاده کنید.
۶- موزه موسیقی بومی و ابزارهای موسیقی گرجستان
- زمان بازدید: ساعت ۱۱ الی ۱۸ (دوشنبه‌ها تعطیل)
- مدت زمان مورد نیاز: حدود ۱ الی ۲ ساعت
- هزینه ورود: ۳ لاری + ۵ لاری هزینه راهنمای تور (هزینه ورود برای افراد زیر ۱۸ سال، ۱ لاری است.)
- آدرس: خیابان Samgebro، جاده ناریکالا
فرهنگ موسیقایی گرجستان، بسیار غنی و پربار است. در موزه سازهای گرجی، میتوانید بیش از ۵ هزار ساز مختلف را مشاهده کنید که همگی، متعلق به مناطق مختلف گرجستان و جنوب قفقاز هستند. علاوه بر این، در بخشی از موزه میتوانید سازهای کشورهای اروپایی و حتی برخی سازهای سنتی ایرانی را هم مشاهده کنید.
در قسمتی از موزه، این امکان وجود دارد که موسیقی‌های فولکلور را بشنوید. در این بخش، متن موسیقی و توضیحاتی درباره آن، روی دیوار نصب شده است. همچنین چندین صفحه گرامافون که حاوی موسیقی‌های محلی و آوازهای شرقی هستند در این بخش قرار دارد.
تعدادی از سازها، به دلیل قدمت بالا و ارزش تاریخی، در محفظه‌های شیشه‌ای قرار دارند. با این حال، اگر علاقه دارید که برخی سازها را امتحان کنید، میتوانید در بخش دیگری از موزه، از سازهایی که برای این کار تعبیه شده‌اند استفاده کنید.
۷- کاخ هنر گرجستان
- زمان بازدید: ساعت ۱۰ الی ۱۷ (دوشنبه‌ها تعطیل)
- مدت زمان مورد نیاز: حدود ۱ الی ۲ ساعت
- هزینه ورود: برای هر بزرگسال ۲ لاری ، برای دانش‌آموزان ۰.۵ لاری و برای دانشجویان ۱ لاری (ورود کودکان زیر ۶ سال رایگان است.)
- آدرس: تفلیس، خیابان Ia Kargareteli
یکی دیگر از بخش‌های تفلیس که بخشی از فرهنگ گرجستان را انعکاس می‌دهد، کاخ هنر است. این موزه، به بررسی تاریخ هنری و فرهنگی گرجستان می‌پردازد و در آن، آثاری در زمینه تئاتر، سینما، موسیقی و رقص گرجستان از قدیم تا امروز دیده می‌شود.
قسمتی از موزه، به نمایش نقاشی‌ها اختصاص دارد. در این بخش، نقاشی‌هایی از قرن ۱۷ میلادی، آثار چاپی آلمانی و فرانسوی، آثار هنرمندان قرن بیستم و سایر آثار هنری مشابه دیده می‌شود. یکی از جذاب‌ترین بخش‌های این قسمت از موزه برای ایرانی‌ها، مینیاتورهای پارسی است که فرهنگ و تاریخ ایران و گرجستان را پیوند می‌زند.
بخش دیگری از موزه، به نمایش آثار متنی همچون نسخه‌های خطی، مجموعه نامه‌ها و اسناد شخصی، آرشیوهای دست‌نویس نویسندگان و افراد سرشناس اختصاص دارد. همچنین در قسمتی دیگر، میتوانید لباس‌های محلی، دستگاه‌های صوتی و تصویری چندین سال قبل و دکور تئاترهای قدیمی را مشاهده کنید.
این موزه، به دلیل حساسیت برخی اشیا، تحت مراقبت دائمی قرار دارد و در زمان‌های خاصی از سال، تحت فرایند بازسازی و مرمت قرار می‌گیرد. بنابراین اگر قصد دارید کاخ هنر را در لیست گردش خود قرار دهید، ابتدا از باز بودن آن مطمئن شوید.
۸- موزه اشغال شوروی
- زمان بازدید: ساعت ۱۰ الی ۱۸ (دوشنبه‌ها تعطیل)
- مدت زمان مورد نیاز: حدود ۱ الی ۲ ساعت
- هزینه ورود: برای هر بزرگسال ۱۰ لاری (ورود کودکان زیر ۶ سال رایگان است.) در صورت استفاده از راهنمای گرجی ۲۵ لاری و راهنمای انگلیسی ۴۵ لاری به هزینه اضافه می‌شود.
- آدرس: خیابان روستاولی، خیابان Anton Purtseladze
گرجستان در تاریخ دور و دراز خود، اتفاقات زیادی را پشت سر گذاشته است. با این حال، بر اساس ادعای مردم خود این کشور، دشوارترین دوران، سال‌های ۱۹۲۱ تا ۱۹۹۱ است؛ یعنی دقیقا زمان سلطه شوروی بر این کشور. در موزه اشغال شوروی یا همان Soviet Occupation Museum میتوانید آثاری را ببینید که به این دوره تاریخی تعلق دارند.
این موزه، آرشیوی غنی از اسناد و مدارک، اشیاء، تصاویر و دستگاه‌های مختلف است. اغلب این مدارک و شواهد، از نیروهای مبارز آن دوران، خانواده‌های قدیمی، موزه‌های مختلف و سایر منابع موجود جمع‌آوری شده‌اند.
علاوه بر آثار و شواهد یاد شده، یک برنامه فرهنگی و آموزشی در موزه برگزار می‌شود که درباره سلسله مبارزات و افرادی است که در راه آزادی و استقلال گرجستان جنگیدند. در صورتی که به تاریخ معاصر علاقه دارید، این موزه می‌تواند برایتان جذاب باشد.
۹- موزه فضای باز قوم شناسی
- زمان بازدید: ساعت ۱۰ الی ۱۸ (دوشنبه‌ها تعطیل)
- مدت زمان مورد نیاز: حدود ۱ الی ۲ ساعت
- هزینه ورود: برای هر بزرگسال ۵ لاری، دانش‌آموزان و دانشجویان ۰.۵ لاری (ورود کودکان زیر ۶ سال رایگان است.) در صورت استفاده از راهنمای گرجی ۲۵ لاری و راهنمای انگلیسی ۴۵ لاری به هزینه اضافه می‌شود.
- آدرس: محله Vake، خیابان M. Berdzenishvili، حاشیه غربی دریاچه لاکپشت
در ابتدای مقاله اشاره کردیم که شهر تفلیس و البته کل کشور گرجستان، فرهنگی غنی و رنگارنگ دارد. طبیعی است که هیچکس در یک سفر کوتاه چند روزه، نمی‌تواند با این تنوع فرهنگی به خوبی آشنا شود. در عوض، میتوانید با بازدید از موزه قوم شناسی یا Open Air Museum of Ethnography، تا حد زیادی فرهنگ‌های قومی این کشور را بشناسید.
این موزه، در غرب دریاچه لاکپشت قرار دارد و در فضای باز ساخته شده است. در محوطه موزه، بیش از ۷۰ نمونه از ساختمان‌های مختلف مربوط به قومیت‌های متفاوت گرجی دیده می‌شود. اگر فرصت ندارید به شهرهای مختلف گرجستان سر بزنید، حتما این موزه را ببینید، زیرا در عرض چند ساعت میتوانید نمونه‌ای کوچک از مناطق کارتلی، کاختی، سامگرلو، ایمرتی، راچا-لچخومی، آجارستان، سوانتی، سامتسخه-جاواختی و سایر مناطق مشهور گرجستان را ببینید.
موزه قوم‌شناسی، صرفا به ساختمان‌های محلی محدود نمی‌شود؛ بلکه در آن، انواع فرش‌های بافت گرجستان، لباس‌های محلی، ظروف سنتی و دست‌سازه‌های مختلف نیز قابل مشاهده است.
۱۰- باغ گیاهشناسی ملی گرجستان
- زمان بازدید: ساعت ۹ الی ۱۹
- مدت زمان مورد نیاز: حدود ۲ الی ۳ ساعت
- هزینه ورود: ۲ لاری
- آدرس: تفلیس، خیابان Botanikuri
گرجستان، طبیعتی بکر و جذاب دارد. با این حال، اگر مقصد شما صرفا تفلیس است و وقت ندارید برای گردش به خارج شهر بروید، حتما از باغ گیاهشناسی ملی گرجستان بازدید کنید.
گرجستان از دیرباز، واردکننده گیاهان دارویی از کشورهای مختلف جهان بوده است. بر اساس یافته‌های تاریخی، در محل باغ گیاه شناسی کنونی، سه باغ کوچک، متعلق به پادشاهان آن دوران قرار داشته است. در سال ۱۸۰۱ میلادی، این باغ‌ها که با عنوان باغ سلطنتی شناخته می‌شدند، به «باغ خزانه تفلیس» تغییر نام دادند. در سال ۱۸۴۵، این باغ به نام «باغ گیاه شناسی تفلیس» موسوم گشت.
این باغ از همان دوران تا کنون، محلی برای پرورش انواع گیاهان بارور و غیربارور است. مساحت باغ، به چیزی حدود ۹۸ هکتار می‌رسد که حدود ۴۰ هکتار آن به فضاهای کشت‌شده توسط انسان‌ها، جاده‌ها و ساختمان‌ها اختصاص دارد و ۵۸ هکتار آن را پوشش طبیعی تشکیل داده است.
در صورتی که به فضای طبیعی و گیاهشناسی علاقه داشته باشید، این باغ جذابیت‌های فراوانی برایتان خواهد داشت.
سخن پایانی
سفر به تفلیس، می‌تواند سرشار از تجربه‌های رنگارنگ باشد. کلیساها، موزه‌ها، مجسمه‌های زیبا، حمام‌های گوگردی و خیابان‌های تاریخی این شهر، همگی سرشار از جاذبه هستند و می‌توانند تجربه‌ای دل‌انگیز از یک سفر در ذهن شما به جا بگذارند. نظر خودتان را درباره این مقاله و دیگر دیدنی های تفلیس در همین صفحه با ما در میان بگذارید.
