دنیای رویایی و رنگارنگ انیمه‌ها، تا هر جا که پیش برود، برای همیشه به یک نام مدیون است: هایائو میازاکی. از ماجراهای گریز پاندا گرفته تا صحنه‌های هیجان‌انگیز شهر اشباح، همه و همه زاده ذهن خلاق و هنرمند این نویسنده و کارگردان مشهور ژاپنی است. اگر دوست دارید آثار بیشتری از میازاکی ببینید، این مقاله را از دست ندهید؛ چون قصد داریم تمام انیمه‌های میازاکی را مو به مو بررسی کنیم. اما قبل از شروع، دعوتتان می‌کنیم به خواندن مختصری از زندگی این کارگردان…

‌

نگاهی کوتاه به زندگی هایائو میازاکی

هایائو میازاکی (Hayao Miyazaki) در روز ۵ ژانویه ۱۹۴۱ در شهر توکیو، پسری زاده شد که بعدها قدمی بزرگ در مسیر صنعت انیمیشن‌سازی کشور ژاپن برداشت. هایائو میازاکی دوران کودکی خود را در زمان جنگ جهانی دوم گذراند؛ روزهایی سخت و پرهیاهو که نقش پررنگ آن‌ها هنوز هم در آثار هنری او دیده می‌شود.

دوران جنگ، به تدریج فرهنگ آمریکایی را وارد ژاپن کرد و این اتفاق دو ردپای هنری بزرگ بر جای گذاشت: نخست، مانگاها بودند که از تلفیق هنر سنتی ژاپن و نمادهای هالیوود ساخته شدند و دوم، انیمیشن‌ها که پیش از آن، در دنیای کودکان و نوجوانان ژاپنی معنایی نداشتند.

میازاکی از همان دوران جنگ، مسحور این دو هنر جدید شد؛ با این حال، برخلاف چیزی که از او انتظار می‌رفت، در دانشگاه «گاکوشویین» رشته اقتصاد و علوم سیاسی خواند.

‌

‌

در سال ۱۹۶۳، میازاکی وارد موسسه انیمیشن‌سازی Toe شد و در پروژه‌هایی همچون «گربه چکمه پوش» و «جزیره گنج» همکاری داشت. در سال ۱۹۷۱ وارد موسسه A-Pro شد و پس از آن نیز مدتی در موسسه زویو ایزو فعالیت کرد. در نهایت، در سال ۱۹۸۵، استودیو جیبلی را تاسیس کرد و در نخستین قدم‌ها، به ساخت آثاری همچون  لاپوتا: قلعه در آسمان (۱۹۸۶)، همسایه من توتورو (۱۹۸۸)، خدمات تحویل کیکی (۱۹۸۹) و پورکو روسو (۱۹۹۲) پرداخت.

میازاکی در حال حاضر یکی از محبوب‌ترین و بزرگ‌ترین تولیدکننده‌های انیمه در سراسر جهان است و به عنوان الهام‌بخش بسیاری از کارگردانان، نویسندگان و انیماتورها شناخته می‌شود. 

‌

با بهترین انیمه‌های هایائو میازاکی بیشتر آشنا شوید!

برای اینکه بیشتر با روحیه خلاق و دنیای ذهنی شگفت‌انگیز میازاکی آشنا شوید، باید آثار او را ببینید. در ادامه، کامل‌ترین لیست انیمه‌های میازاکی را مشاهده خواهید کرد:

‌

۱- Panda! Go Panda!

‌

‌

• اسم به فارسی: پاندا برو پاندا!
• سال ساخت: ۱۹۷۲
• ژانر: فیلم کوتاه (کمدی – درام)
• رتبه IMDB فیلم: ۶.۸/۱۰
• رتبه Rotten tomatoes فیلم: ۶۵ ٪

میازاکی در این اثر، به عنوان طراح کانسپت، فیلم‌نامه‌نویس، طراح استوری بورد و طراح صحنه حضور داشته است. ایده این انیمه، در سپتامبر ۱۹۷۲، همزمان با اهدای دو پاندای غول پیکر توسط دولت چین به ژاپن در ذهن نویسنده درخشید.

در این اثر، یک پاندا به همراه فرزندش از باغ وحش می‌گریزد تا خانه‌ای امن بیابد. در مسیر خود، با دختری روبه‌رو می‌شود و تصمیم می‌گیرد در خانه او بماند. داستان فیلم، حالتی تخیلی و طنزگونه دارد.

‌

۲- Panda! Go Panda!: Rainy Day Circus

‌

‌

• اسم به فارسی: پاندا برو پاندا! سیرک روز بارانی
• سال ساخت: ۱۹۷۳
• ژانر: فیلم کوتاه (کمدی – درام)
• رتبه IMDB فیلم: ۶.۷/۱۰
• رتبه Rotten tomatoes فیلم: ۱۰۰ ٪

در قسمت دوم «پاندا! برو پاندا!» میازاکی باز هم به عنوان فیلم‌نامه‌نویس، طراح استوری بورد و طراح صحنه نقش‌آفرینی کرد. در این اثر، پاندا و دختری که با او آشنا شده بود، ببری را از باغ وحش نجات می‌دهند. عده‌ای از منتقدان اعتقاد دارند نخستین ایده‌های تاسیس «استودیو جیبلی» از همین انیمیشن شروع شده‌است.

‌

۳- The Castle of Cagliostro

‌

‌

• اسم به فارسی: قلعه کاگلیوسترو
• سال ساخت: ۱۹۷۹
• ژانر: فیلم سینمایی (کمدی-اکشن-ماجراجویی)
• رتبه IMDB فیلم: ۷.۶/۱۰
• رتبه Rotten tomatoes فیلم: ۹۶٪

این اثر به عنوان نخستین تجربه کارگردانی فیلم بلند میازاکی شناخته می‌شود. ایده قلعه کاگلیوسترو، برگرفته از یک مانگای ژاپنی قدیمی است. داستان از جایی شروع می‌شود که لوپین سوم، مقدار زیادی اسکناس از کازینو می‌دزدد؛ اما بعدا متوجه می‌شود که همه آن‌ها جعلی هستند. در ادامه، لوپین به همراه دوستش به دنبال منبع انتشار این اسکناس‌ها می‌گردد.

‌

۴- Nausicaä of the Valley of the Wind

‌

• اسم به فارسی: نائوشیکا از دره باد
• سال ساخت: ۱۹۸۴
• ژانر: سینمایی (فانتزی-علمی تخیلی-ماجراجویی)
• رتبه IMDB فیلم: ۸/۱۰
• رتبه Rotten Tomatoes فیلم: ۹۱٪

این فیلم بر اساس مانگایی به همین نام که توسط خود میازاکی نوشته و طراحی شده، ساخته شده است. این انیمه یکی از شاهکارهای اولیه میازاکی محسوب می‌شود و تأثیر عمیقی بر صنعت انیمه و فرهنگ عامه گذاشته است. این فیلم نخستین قدم جدی و مستقل میازاکی در دنیای انیمه بود و زمینه را برای تاسیس استودیو جیبلی فراهم کرد.

داستان فیلم در آینده‌ای پسا-آخرالزمانی اتفاق می‌افتد؛ جایی که بیشتر بخش‌های زمین به دلیل جنگ‌های زیستی و شیمیایی غیرقابل سکونت شده‌اند و پوشش گیاهی سمی به شدت رشد کرده است. نائوشیکا، شاهزاده‌ای از دره باد، سعی می‌کند تعادلی بین انسان‌ها و طبیعت برقرار کند. او با شجاعت و دلسوزی به دنبال راه‌حلی است تا از گسترش سموم جلوگیری و جنگ بین کشورها را متوقف کند.

‌

۵- Castle in the Sky

‌

‌

• اسم به فارسی: قلعه‌ای در آسمان
• سال ساخت: ۱۹۸۶
• ژانر: سینمایی (فانتزی-ماجراجویی-علمی تخیلی)
• رتبه IMDB فیلم: ۸/۱۰
• رتبه Rotten Tomatoes فیلم: ۹۶٪

قلعه‌ای در آسمان، نخستین اثری بود که در استودیو جیبلی با طراحی و کارگردانی میازاکی تولید شد. موفقیت این فیلم نقش مهمی در تقویت موقعیت استودیو جیبلی و میازاکی در صنعت انیمه داشت.

داستان فیلم درباره دختر جوانی به نام شیطا و پسری به نام پازو است که به دنبال یک قلعه شناور در آسمان به نام لاپوتا می‌گردند. شیطا یک گردنبند جادویی دارد که در این سفر آن‌ها را راهنمایی می‌کند. در این سفر، آن‌ها با دزدان هوایی، ماموران دولتی و نیروهای مرموزی روبه‌رو می‌شوند که همه به دنبال رسیدن به قدرت‌های نهفته در لاپوتا هستند.

‌

۶- My Neighbor Totoro

‌

‌

• اسم به فارسی: همسایه من توتورو
• سال ساخت: ۱۹۸۸
• ژانر: سینمایی (فانتزی-ماجراجویی-خانوادگی)
• رتبه IMDB فیلم: ۸.۱/۱۰
• رتبه Rotten Tomatoes فیلم: ۹۴٪

میازاکی ایده‌های فیلم را از دوران کودکی خود و تجربیات زندگی در حومه ژاپن گرفته است. او با این فیلم قصد دارد حس نوستالژی و زیبایی زندگی روستایی را برای مخاطبان خود به تصویر بکشد.

داستان فیلم در مورد دو خواهر به نام‌های ساتسکی و می است که به همراه پدرشان به خانه‌ای روستایی نقل مکان می‌کنند تا به مادر بیمارشان نزدیک‌تر باشند.

در خانه جدید، آن‌ها با موجودات جادویی و شگفت‌انگیزی آشنا می‌شوند؛ از جمله توتورو، یک موجود بزرگ و دوست‌داشتنی که در جنگل زندگی می‌کند. توتورو به این دو دختر کمک می‌کند تا با چالش‌های زندگی روبه‌رو شوند و ماجراجویی‌های شگفت‌انگیزی را تجربه کنند.

توتورو بعدها به یکی از نمادهای فرهنگی ژاپن تبدیل شد و به نوعی به عنوان چهره‌ی شاخص استودیو  شناخته می‌شود.

‌

۷- Kiki’s Delivery Service

‌

‌

• اسم به فارسی: سرویس تحویل کیکی
• سال ساخت: ۱۹۸۹
• ژانر: سینمایی (فانتزی-ماجراجویی-خانوادگی)
• رتبه IMDB فیلم: ۷.۸/۱۰
• رتبه Rotten Tomatoes فیلم: ۸۸٪

این انیمه، از رمانی به همین نام به نویسندگی ایکو کادونو اقتباس شده است. میازاکی تغییراتی در داستان اصلی ایجاد کرده است تا آن را به یک انیمه جذاب و مناسب برای کودکان و بزرگسالان تبدیل کند.

داستان فیلم درباره یک جادوگر جوان به نام کیکی است که طبق سنت جادوگران، باید در سن ۱۳ سالگی به مدت یک سال به تنهایی زندگی کند تا مستقل شود. کیکی به همراه گربه سیاهش جی‌جی به یک شهر ساحلی نقل مکان می‌کند و تصمیم می‌گیرد سرویس تحویل راه‌اندازی کند. او در این مسیر با چالش‌ها و مشکلات زیادی روبرو می‌شود ولی با کمک دوستان جدیدش، راه‌های جدیدی برای مقابله با مشکلات پیدا می‌کند و به خودباوری می‌رسد.

این انیمه یکی از آثار بسیار الهام‌بخش میازاکی است که پیام‌های زیبایی درباره رشد و بلوغ، مواجهه با مشکلات و یافتن مسیر خود در زندگی دارد. به همین دلیل هم موفقیت‌های تجاری چشمگیری در سراسر جهان به دست آورده است.

‌

۸- Porco rosso

‌

‎‌

• اسم به فارسی: پورکو روسو
• سال ساخت: ۱۹۹۲
• ژانر: سینمایی (فانتزی-ماجراجویی-درام)
• رتبه IMDB فیلم: ۷.۸/۱۰
• رتبه Rotten Tomatoes فیلم: ۹۴٪

هایائو میازاکی به عنوان نویسنده و کارگردان در پورکو روسو نقش‌آفرینی کرده است. این اثر به طور خاص بر روی دوران بین دو جنگ جهانی در ایتالیا تمرکز دارد و از این دوران تاریخی الهام گرفته است.

شخصیت اصلی، مارکو روسو، که به نام پورکو روسو شناخته می‌شود، یک خلبان جنگی است که به دلیل یک حادثه مرموز به یک خوک انسان‌نما تبدیل شده است.

او در روال داستان به عنوان یک شکارچی جایزه‌بگیر فعالیت می‌کند و به دنبال آرامش در زندگی خود است. پورکو روسو با دشمنان مختلف، از جمله دزدان هوایی و خلبانان روبه‌رو می‌شود و در طول داستان، با مسائل شخصی و حرفه‌ای مختلف دست و پنجه نرم می‌کند.

این انیمه به موضوعات پیچیده‌ای همچون جنگ، تنهایی، و جستجو برای هویت و آرامش پرداخته است. این اثر میازاکی، به دلیل شخصیت‌پردازی‌ها و طراحی‌های بصری منحصر به فرد بسیار مشهور است.

‌

۹- Princess mononoke

‌

‌

• اسم به فارسی: شاهزاده مونونوکه
• سال ساخت: ۱۹۹۷
• ژانر: سینمایی (فانتزی-ماجراجویی-درام)
• رتبه IMDB فیلم: ۸.۴/۱۰)
• رتبه Rotten Tomatoes فیلم: ۹۲٪

میازاکی به عنوان نویسنده و کارگردان، در این اثر به طور خاص به موضوعات محیط زیستی و جنگ میان صنعت و طبیعت پرداخته است.

داستان فیلم در ژاپن قرون وسطی و دوران افسانه‌ای اتفاق می‌افتد. شخصیت اصلی، آشتاکا، یک جوان از قبیله‌ای دورافتاده است که پس از آنکه با یک موجود شیطانی مبارزه می‌کند، دچار نفرینی سخت می‌شود. او برای درمان نفرین خود، به جست‌وجو در طبیعت می‌پردازد. آشتاکا در این سفر به جنگلی سرسبز می‌رسد که در آن موجودات و خدایان طبیعت زندگی می‌کنند. در این جنگل، با «شاهزاده مونونوکه» آشنا می‌شود. این شاهزاده دختری است که به خاطر انتقام از انسان‌ها و رفتارهای مخربشان، از جنگل و موجوداتش دفاع می‌کند.

داستان به بررسی تضادهای میان طبیعت و صنعت، انسان و موجودات افسانه‌ای و پیام‌های محیط زیستی می‌پردازد. این انیمه به عنوان یکی از خاص‌ترین آثار میازاکی شناخته می‌شود.

‌

۱۰- Spirited Away

‌

‌

• اسم به فارسی: شهر اشباح
• سال ساخت: ۲۰۰۱
• ژانر: سینمایی (فانتزی-ماجراجویی-درام)
• رتبه IMDB فیلم: ۸.۶/۱۰
• رتبه Rotten Tomatoes فیلم: ۹۷٪

شاید یکی از شناخته‌شده‌ترین انیمه‌های هایائو میازاکی در سراسر جهان و به خصوص در ایران، انیمه «شهر اشباح» باشد.

داستان این انیمه، درباره دختری حدودا ۱۰-۱۲ ساله به نام چی‌هیرو است که همراه با خانواده‌اش در حال نقل مکان به خانه جدیدشان هستند. در مسیر، آن‌ها به یک پارک تفریحی مرموز می‌رسند که به نظر می‌رسد سال‌هاست به حال خود رها شده است.

چی‌هیرو و خانواده‌اش برای صرف غذا وارد این منطقه متروک می‌شوند، اما والدین چی‌هیرو پس از خوردن غذا به طور غیرمنتظره‌ای به خوک تبدیل می‌شوند.

چی‌هیرو وارد دنیای جادویی و عجیب پارک می‌شود تا والدینش را نجات دهد و راهی برای بازگشت به دنیای واقعی پیدا کند. در این دنیای جادویی، او با شخصیت‌های مختلفی از جمله یوبابا، جادوگر قدرتمند و دیگر موجودات عجیب و غریب آشنا می‌شود و چالش‌های بزرگی را پشت سر می‌گذارد.

انیمه «شهر اشباح» در سال ۲۰۰۳، جایزه اسکار بهترین انیمیشن بلند را از آن خود کرد. همچنین در جشنواره فیلم برلین نیز برنده خرس طلایی شد. این موفقیت‌ها به شهرت جهانی این اثر بسیار کمک کرد و آن را در زمره آثار طلایی میازاکی قرار داد.

‌

۱۱-  Kujiratori

‌

‌

• اسم به فارسی: شکار نهنگ
• سال ساخت: ۲۰۰۱
• ژانر: فیلم کوتاه (درام-فانتزی-ماجراجویی)
• رتبه IMDB فیلم: ۷.۴/۱۰
• رتبه Rotten Tomatoes فیلم: نامشخص

آثار میازاکی به انیمه‌های سینمایی بلند محدود نمی‌شود. در میان آثار او، انیمه‌های کوتاهی همچون «شکار نهنگ» نیز بسیار خوش درخشیده‌اند.

در این اثر ۲۰ دقیقه‌ای، چند کودک در حال بازی و ساخت قایق هستند. ناگهان، طی یک اتفاق غیرمنتظره خود را میان دریا و در حال دنبال‌ کردن یک نهنگ می‌بینند. در نهایت، نهنگ به کودکان نزدیک و با آن‌ها دوست می‌شود. در پایان داستان نیز نهنگ آن‌ها را به ساحل می‌رساند تا سر کلاس خود برگردند.

‌

۱۲- Koro’s big day out

‌

‌

• اسم به فارسی: روز بزرگ کورو
• سال ساخت: ۲۰۰۲
• ژانر: فیلم کوتاه (فانتزی)
• رتبه IMDB فیلم: ۷.۵/۱۰
• رتبه Rotten Tomatoes فیلم: نامشخص

انیمه کوتاه «روز بزرگ کورو» در میان سایر آثار مشهور میازاکی کمتر شناخته شده است، اما نشانگر توانایی‌های خلاقانه و توجه او به جزئیات در آثار کوتاه است.

این انیمه، داستان یک سگ کوچک به نام کورو را روایت می‌کند. این سگ در یک روز خاص و پرماجرا، از خانه خارج می‌شود و در شهر به دنبال تجربه‌های جدید می‌گردد. این فیلم، با طرح‌های ساده، رنگ‌های شاد و کاراکتر‌های خلاقانه، به نمایش زیبایی‌های کوچک زندگی و ماجراجویی‌های یک حیوان خانگی پرداخته‌است.

‌

۱۳- Kûsô no sora tobu kikaitachi یا  Imaginary Flying Machines

‌

‌

• اسم به فارسی: ماشین‌های پرنده خیالی
• سال ساخت: ۲۰۰۲
• ژانر: فیلم کوتاه (فانتزی-علمی تخیلی)
• رتبه IMDB فیلم: ۷.۳/۱۰
• رتبه Rotten Tomatoes فیلم: نامشخص

در آثار میازاکی، پرواز و هواپیماها نقشی پررنگ دارند. دلیل این موضوع، کودکی اوست که با تصویر هواپیماهای جنگی در هم آمیخته است. در این انیمه کوتاه نیز می‌توان ردپای این خاطرات کودکانه را مشاهده کرد.

شخصیت اصلی این داستان، یک خوک انسان‌نماست. (شخصیتی که خاص میازاکی است و در بسیاری از آثار او دیده می‌شود.) در این فیلم،‌ چندین ماشین پرواز مختلف با شکل‌های عجیب و گوناگون به تصویر کشیده می‌شوند. روند فیلم، تلاش شخصیت اصلی برای پرواز را نمایش می‌دهد.

شخصیت‌پردازی و تصویرسازی‌های عجیب و خارق‌العاده این فیلم، نشانگر ذهن خلاق و توانمند میازاکی است. او می‌تواند به راحتی از سد عادت‌های انسانی عبور کند و دنیایی را به تصویر بکشد که فراتر از دیده‌ها و شنیده‌های ماست.

‌

۱۴- Mei and the kittenbus

‌

‌

• اسم به فارسی: می و اتوبوس گربه‌ای
• سال ساخت: ۲۰۰۳
• ٰژانر: فیلم کوتاه (فانتزی-ماجراجویی-خانوادگی)
• رتبه IMDB فیلم: ۷.۹/۱۰
• رتبه Rotten Tomatoes فیلم: نامشخص

اگر انیمه «همسایه من توتورو» را دیده باشید، احتمالا کاراکتر «اتوبوس گربه‌ای» را به خوبی به یاد دارید. انیمه کوتاه «می و اتوبوس گربه‌ای» در ادامه همان اثر ساخته شده است و داستان آن نیز پیرو وقایع اثر اصلی است.

پس از اینکه ساتسکی و مِی به همراه پدرشان به خانه جدیدی در روستا نقل مکان می‌کنند، مِی کوچک با اتوبوس گربه‌ای دوست‌داشتنی آشنا می‌شود. اتوبوس گربه‌ای، وسیله‌ای جادویی است که در آسمان پرواز می‌کند و مِی را به ماجراجویی‌های هیجان‌انگیزی در دنیای روح‌ها و طبیعت می‌برد.

‌

۱۵- Howl’s moving castle

‌

‌

• اسم به فارسی: قلعه متحرک هاول
• سال ساخت: ۲۰۰۴
• ژانر: سینمایی(انیمه-فانتزی-ماجراجویی)
• رتبه IMDB فیلم: ۸.۲/۱۰
• رتبه Rotten Tomatoes فیلم: ۸۷٪

هایائو میازاکی با اقتباس از رمانی به همین نام اثر دیانا وین جونز، دنیایی جادویی و پر از شخصیت‌های جذاب را خلق کرده است.

داستان از جایی شروع می‌شود که یک جادوگر، سوفی، دختری جوان و ساده را به یک پیرزن تبدیل می‌کند. او برای شکستن این طلسم، به قلعه متحرک هاول پناه می‌برد؛ این قلعه که در آسمان حرکت می‌کند، متعلق به جادوگری قدرتمند است.

در این قلعه، سوفی با شخصیت‌های عجیب و غریبی آشنا می‌شود و درگیر ماجراهای هیجان‌انگیزی می‌شود. در این میان، جنگ در کشور جریان دارد و هاول نیز به نوعی در این جنگ درگیر می‌شود. سوفی تلاش می‌کند تا هاول را از این جنگ دور کند و طلسم خود را بشکند.

این اثر به دلیل پیام‌های عمیق خود درباره جنگ، زیبایی و عشق، در سطح جهانی مورد تحسین قرار گرفته و نامزد اسکار بهترین انیمیشن شده است.

‌

۱۶- Monmon the water spider

‌

‌

• اسم به فارسی: مونمون؛ عنکبوت آبی
• سال ساخت: ۲۰۰۶
• ژانر: فیلم کوتاه (فانتزی-تخیلی)
• رتبه IMDB فیلم: ۷.۶/۱۰
• رتبه Rotten Tomatoes فیلم: اطلاعاتی در این زمینه موجود نیست.

ایده این انیمه، پیش از ساخت «شاهزاده مونونوکه» در ذهن میازاکی بوده است؛ با این حال، چندین سال پس از آن به مرحله پردازش و ساخت می‌رسد. این انیمه در ۱۵ دقیقه، به بیان مفاهیمی همچون عشق، تفاوت‌ها، گریز از یکدیگر و وابستگی می‌پردازد.

در این انیمه کوتاه، با عنکبوتی به نام «مونمون» آشنا خواهید شد که در یک برکه زندگی می‌کند. این عنکبوت کوچک، دلباخته یک حشره آبی (حشراتی که روی آب راه می‌روند) می‌شود. در ابتدا، مونمون و حشره آبی از یکدیگر ترس دارند اما به تدریج، به حضور هم عادت می‌کنند.

‌

۱۷- House-hunting

‌

‌

• اسم به فارسی: در جست و جوی خانه
• سال ساخت: ۲۰۰۶
• ژانر: فیلم کوتاه (فانتزی-تخیلی)
• رتبه IMDB فیلم: ۷.۷/۱۰
• رتبه Rotten Tomatoes فیلم: اطلاعاتی در این زمینه موجود نیست.

در این انیمه کوتاه ۱۲ دقیقه‌ای، دختری کوچک به نام فوکی به دنبال خانه‌ای جدید می‌گردد. او با کوله پشتی خود به دل طبیعت می‌زند و در این مسیر با موجودات جادویی و مکان‌های شگفت‌انگیز روبه‌رو می‌شود. این فیلم کوتاه با طنز و فانتزی‌های خاص میازاکی همراه است و می‌تواند لحظات دلنشینی را برای بیننده خلق کند.

‌

۱۸- The day [i] bought a star

‌

‌

• اسم به فارسی: روزی که یک ستاره خریدم
• سال ساخت: ۲۰۰۶
• ژانر: فیلم کوتاه (فانتزی-درام)
• رتبه IMDB فیلم: ۸.۲/۱۰
• رتبه Rotten Tomatoes فیلم: اطلاعاتی در این زمینه موجود نیست.

این فیلم بر اساس داستانی از ‏‏نائوهیسا اینوئه‏‏ ساخته شده است. ‏در داستان «روزی که یک ستاره خریدم» شخصیت اصلی پسری نوجوان به نام «نونو» است که سبزیجات می‌فروشد. روزی دو مرد به او نزدیک می‌شوند و یک بذر عجیب به او می‌فروشند.

نونو، پس از کاشت بذر متوجه می‌شود که خبری از گیاهان معمولی نیست و به جای آن، یک سیاره عجیب روییده است. این فیلم با نگاه جادویی و تخیلی به موضوع مالکیت چیزهایی می‌پردازد که شاید دست یافتنی نباشند و در این مسیر، زیبایی‌های ذهن و دنیای کودکانه را به تصویر می‌کشد.

‌

۱۹- Ponyo

‌

‌

• اسم به فارسی: پونیو
• سال ساخت: ۲۰۰۸
• ژانر: فیلم سینمایی (فانتزی-ماجراجویی-درام)
• رتبه IMDB فیلم: ۷.۷/۱۰
• رتبه Rotten Tomatoes فیلم: ۹۷٪

انیمه مشهور «پونیو» بر اساس داستانی از میازاکی با همین نام ساخته شده است. این فیلم به دلیل داستان‌پردازی و طراحی‌های خاص، شهرت جهانی یافته است. «پونیو» در جشنواره‌های مختلف به نمایش درآمده و جایزه گولدن گلوب بهترین انیمیشن را از آن خود کرده است.

داستان فیلم درباره موجودی دریایی به نام پونیو است که آرزو دارد که تبدیل به انسان شود. پس از اینکه پونیو به طور غیرقانونی از دنیای زیر دریا خارج می‌شود و به ساحل می‌آید، با پسربچه‌ای به نام سوسوکه آشنا می‌شود.

سوسوکه به پونیو کمک می‌کند تا آرزویش را برآورده کند، اما این تغییرات موجب می‌شود که تعادل دنیای طبیعی به هم بخورد و مشکلاتی به وجود بیاید. فیلم به داستان ماجراجویی‌ها و تلاش‌های سوسوکه و پونیو برای بازگرداندن تعادل به دنیا می‌پردازد.

‌

۲۰- Arrietty

‌

‌

• اسم به فارسی: آریتی؛ دختر بند انگشتی
• سال ساخت: ۲۰۱۰
• ژانر: فیلم سینمایی (فانتزی-ماجراجویی-درام)
• رتبه IMDB فیلم: ۷.۶/۱۰
• رتبه Rotten Tomatoes فیلم: ۹۵٪

کارگردانی این انیمه بر عهده هیدئو تاکه‌اتا بوده و میازاکی، بخش فیلمنامه‌نویسی را بر عهده داشته است.

داستان فیلم، درباره دختری بندانگشتی به نام «آریتی» است. او و خانواده‌اش در خانه‌ای بزرگ زندگی می‌کنند و با برداشتن وسیله‌های کوچک صاحب خانه، زندگی خود را می‌گذرانند.

روزی، پسر خانواده به نام «شو» برای استراحت به آنجا می‌رود و طی اتفاقاتی با «آریتی» دوست می‌شود. این دوستی، سرآغاز دردسرهایی برای آریتی و خانواده‌اش است؛ زیرا حریم خصوصی آن‌ها به خطر می‌افتد و مجبور می‌شوند با پذیرفتن خطراتی بزرگ، به جایی دیگر نقل مکان کنند.

داستان این فیلم از رمان مشهور «بندانگشتی» اقتباس شده است. در خلال داستان، مسائل مهمی همچون دوستی، همدلی و همراهی مطرح می‌شوند؛ همین موضوع این انیمه را به یکی از برجسته‌ترین آثار میازاکی تبدیل کرده است.

‌

۲۱- Mr. Dough and the egg princess

‌

‌

• اسم به فارسی: آقای خمیر و شاهزاده تخم مرغ
• سال ساخت: ۲۰۱۱
• ژانر: فیلم کوتاه (فانتزی)
• رتبه IMDB فیلم: ۷.۵/۱۰
• رتبه Rotten Tomatoes فیلم:  اطلاعاتی در این زمینه موجود نیست.

«آقای خمیر و شاهزاده تخم مرغ» یک اثر کوتاه فانتزی از میازاکی است که در موزه استودیو جیبلی به نمایش درآمده است.

در این انیمه کوتاه ۱۲ دقیقه‌ای، داستان تخم مرغ کوچکی روایت می‌شود که توسط جادوگری به نام بابا یاگا به خدمت گرفته‌ شده است. جادوگر، او را مجبور می‌کند کارهای دشواری انجام دهد؛ تا اینکه یک روز، قسمتی از خمیرهای ورز داده شده زنده می‌شود. «آقای خمیر» با «شاهزاده تخم مرغ» آشنا می‌شود و سعی می‌کند او را از این وضعیت دشوار نجات دهد.

‌

۲۲- From up on poppy hill

‌

‌

• اسم به فارسی: بر فراز تپه شقایق
• سال ساخت: ۲۰۱۱
• ژانر: سینمایی (کمدی-درام-خانوادگی)
• رتبه IMDB فیلم: ۷.۴/۱۰
• رتبه Rotten Tomatoes فیلم:  ۸۸٪

یکی دیگر از آثار زیبا و فاخری که میازاکی نویسندگی آن را بر عهده داشته است، «بر فراز تپه شقایق» است.  این فیلم به کارگردانی گورو میازاکی (پسر هایائو میازاکی) ساخته شده است و داستان آن در سال ۱۹۶۳ در شهر یوکوهاما ژاپن اتفاق می‌افتد.

فیلم داستان یک دختر دبیرستانی به نام اوومی ماتسوزاکی را روایت می‌کند. او هر روز صبح دو پرچم را بالا می‌برد؛ این پرچم‌ها نمادی برای بازگشت اوومی هستند که یک ملوان جنگی است.

زندگی این دختر با ورود شون کازاما، عضو روزنامه مدرسه، تغییر می‌کند. آن‌ها با هم تصمیم می‌گیرند باشگاه مدرسه را که در حال خرابی است، بازسازی کنند. اما این کار با مخالفت‌هایی روبرو می‌شود، از جمله از سوی توکومارو، رئیس مدرسه که قصد دارد ساختمان را برای بازی‌های المپیک ۱۹۶۴ تخریب کند.

فیلم با بازسازی دقیق دوران پس از جنگ جهانی دوم، حس نوستالژی قوی ایجاد می‌کند. همچنین سعی دارد در خلال داستانی رمانتیک، به چالش‌های نوجوانان در مواجهه با تغییرات اجتماعی و فرهنگی بپردازد.

‌

۲۳- The wind rises

‌

‌

• اسم به فارسی: باد برمی‌خیزد
• سال ساخت: ۲۰۱۴
• ژانر: سینمایی (درام-جنگی-تاریخی)
• رتبه IMDB فیلم: ۷.۸/۱۰
• رتبه Rotten Tomatoes فیلم:  ۸۸٪

میازاکی، این انیمه را بر اساس داستان زندگی واقعی «جیرو هوریکوشی» نوشته و کارگردانی کرده است. او در این فیلم به‌ خوبی توانسته است تضاد میان زیبایی و هنر  ساخت هواپیماها و ویرانی و مرگ ناشی از جنگ را به تصویر بکشد.

فیلم با رویاهای کودکی پسری به نام «جیرو» آغاز می‌شود که در آن، او با مهندس هواپیمای ایتالیایی به نام «جیوانی کاپرو» بر فراز آسمان به پرواز درمی‌آید. جیرو به دلیل بیماری نمی‌تواند خلبان شود اما به تدریج به طراحی هواپیما علاقه‌مند می‌شود. او با تلاش و پشتکار فراوان به یکی از بهترین طراحان هواپیما در ژاپن تبدیل می‌شود. با این حال، پس از مدتی با واقعیت تلخ جنگ جهانی دوم روبه‌رو می‌شود و ناچار، سراغ طراحی هواپیماهای جنگی می‌رود.

‌

۲۴- boro the caterpillar

‌

‌‌

• اسم به فارسی: بورو، کرم ابریشم
• سال ساخت: ۲۰۱۸
• ژانر: فیلم کوتاه (ماجراجویی)
• رتبه IMDB فیلم: ۷.۸/۱۰
• رتبه Rotten Tomatoes فیلم: نامشخص

یکی از جدیدترین انیمه‌های کوتاه میازاکی، «بورو، کرم ابریشم» است. ایده‌های ساخت این انیمه، در سال‌های ۱۹۹۵ در ذهن میازاکی جوانه زده بود و در سال ۲۰۱۸ به بار نشست. در آن سال‌ها، ایده میازاکی به دلیل «دشواری ساخت» رد شد، اما وقتی او در سال ۲۰۱۳، بازنشستگی خود را اعلام کرد، توشیو سوزوکی از او خواست روی ایده Boro the Caterpillar بیشتر کار کند؛ اینگونه بود که میازاکی قید بازنشستگی را زد و دوباره به دنیای انیمه‌ها بازگشت. این اثر کوتاه، در موزه استودیو جیبلی به نمایش درآمده است.

داستان «بورو، کرم ابریشم» درباره یک کرم ابریشم بسیار کوچک است که به قول خود میازاکی،‌ ممکن است به راحتی میان انگشتان شما له شود! این کرم کوچک، به تازگی متولد شده است و نخستین قدم‌های خود را بر زمین برمی‌دارد. میازاکی در این انیمه، مانند «مونمون، عنکبوت آبی» سعی می‌کند دنیا را از نگاه موجودات کوچک به ما نشان دهد.

میازاکی در مصاحبه‌ای اعلام کرده است که ایده اولیه این انیمه، در سال‌های تحصیل ابتدایی به ذهن او خطور کرده است؛ درست زمانی که درباره فتوسنتز نکاتی می‌آموخت. او می‌گوید:«برای من جالب بود که حشرات کوچک چطور چنین پدیده‌ای را درک می‌کنند؟» ساخت این انیمه ۱۰ دقیقه‌ای، حدود ۳ سال طول کشید؛ این موضوع نشانگر دقت و ظرافت میازاکی در تولید آثارش است.

‌

۲۵- The boy and the heron

‌

‌

• اسم به فارسی: پسر و مرغ ماهی‌خوار
• سال ساخت: ۲۰۲۳
• ژانر: فیلم سینمایی(ماجراجویی-درام)
• رتبه IMDB فیلم: ۷.۵/۱۰
• رتبه Rotten Tomatoes فیلم: ۹۷٪

جدیدترین اثر هایائو میازاکی و البته آخرین اثر او در دنیای انیمه، «پسر و مرغ ماهی‌خوار» است. میازاکی،‌ ایده ساخت این اثر را از داستان مشهور «پری دریایی کوچولو» اثر «هانس کریستین اندرسن» گرفته است. داستان فیلم در یک دنیای فانتزی روایت می‌شود، اما به نظر می‌رسد که برخی از عناصر آن به جنگ جهانی دوم اشاره دارد. پیشنهاد می‌کنیم نقد انیمه پسر و مرغ ماهیخوار را در قضیه بخوانید.

داستان فیلم درباره پسری نوجوان به نام «ماهیتو» است که مادرش را از دست داده است. پدر ماهیتو، با خواهر همسرش ازدواج می‌کند و به همراه خانواده، به یک خانه جدید نقل مکان می‌کنند. ماهیتو، در ابتدا با اعضای خانواده چالش‌هایی دارد. پس از مدتی، با یک مرغ ماهیخوار سخنگو آشنا می‌شود و با راهنمایی او، به قلعه‌ای اسرارآمیز می‌رود. در این قلعه، اتفاقات عجیبی در جریان است که روند اصلی داستان را تشکیل می‌دهد.

‌

آیا میازاکی هنوز هم انیمه می‌سازد؟

شیفتگان دنیای انیمه، هرگز از دیدن آثار میازاکی خسته نخواهند شد. این نویسنده، کارگردان و طراح مشهور ژاپنی، آنچنان در دل مخاطبان نفوذ دارد که هر اثر جدیدی از او، می‌تواند موجی از شور و اشتیاق به وجود بیاورد. با توجه به اینکه میازاکی پس از اعلام بازنشستگی در سال ۲۰۱۳، باز هم دو اثر جدید خلق کرد، هنوز هم امکان دارد آثار جدیدی از او منتشر شود. با این حال، تا اینجای کار، سعی کردیم لیست بهترین آثار و انیمه‌های میازاکی را به علاقه‌مندان ارائه کنیم.

خوشحال می‌شویم اگر نظر خود را درباره این مقاله و آثار میازاکی با ما در همین صفحه درمیان بگذارید.

شما کدام یک از آثار میازاکی را بیشتر از همه دوست دارید؟